Kategori: Makaleler

Hikemi Nedir? Kısaca Anlamı ve Tarihsel Arka Planı Türkçede “hikemi” kelimesi, Arapçadaki “ḥikemī” (حكمی) kökünden türetilmiştir ve iki ana anlam taşır: 1. Sıfat olarak: “Felsefe ile ilgili” veya “hikmetle ilgili” anlamına gelir. 2. İsim olarak: “Felsefi söz veya düşünce” anlamına gelir. Bu kelime, özellikle Osmanlı Türkçesinde “hikemî” veya “hikemiyyat” biçimlerinde kullanılmıştır ve “hikmet ve felsefe ile ilgili söz ve düşünceler” anlamına gelir. [1] Osmanlı Döneminde Hikemi Osmanlı İmparatorluğu döneminde, özellikle 17. yüzyılda, toplumsal ve siyasi çalkantıların etkisiyle “hikemi” anlayışı edebiyatın önemli bir parçası haline gelmiştir. Bu dönemde, bireylerin yaşamı anlamlandırma ve toplumsal sorunlara çözüm arama çabaları, hikemi söylemlerle dile getirilmiştir.…

Fer Etmek: Ekonomik Bir Perspektiften İnceleme Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Ekonomi, temel olarak insanların sınırlı kaynaklarla, sınırsız isteklerini karşılamaya çalıştığı bir sistemdir. Bu, her bireyin karşılaştığı en temel ekonomik sorundur: Seçim yapma zorunluluğu. İnsanlar, her zaman daha fazlasını istemekle birlikte, bu arzuları gerçekleştirmek için sınırlı kaynaklara sahip olduklarından, kararlarını verirken her zaman bir bedel ödemek zorundadır. Kaynakların kıtlığı, ekonomi biliminin temellerinden biridir. Bu kıtlık, bireysel ve toplumsal düzeyde sürekli olarak seçim yapmayı gerektirir. Fer etme kavramı, tam da bu noktada devreye girer. Fer etmek, bir şeyi elde etmek için başka bir şeyden vazgeçmek anlamına gelir. Bu, sadece bireysel kararlar…

Baykuş Cinsiyeti Nasıl Anlaşılır? 🦉 — “Erkek mi Dedi, Dişi mi Gagladı?” Giriş: Gecenin Bilgeleri Arasında Cinsiyet Krizi Düşünsene… Gecenin bir yarısı, pencerenden içeri doğru kocaman gözleriyle bakan bir baykuş var. Korkudan donakalıyorsun ama aklındaki asıl soru: “Bu şimdi erkek mi, dişi mi?” 🤔 Çünkü biz insanlar olarak tür ayırt etmekte ustayız ama iş cinsiyet belirlemeye gelince… hele ki konu baykuş olunca, tam anlamıyla kafamız karışıyor. Baykuş dünyası öyle karmaşık ki, erkeklerin “stratejik planlama” yaklaşımı bile burada işe yaramıyor. Kadınların “empatik bakış açıları” desen, o da fiyasko. Yani kısaca: Baykuşun cinsiyetini anlamak için CSI ekibi gibi çalışmanız gerekebilir. Gelin bu…

Dünyadaki En Zehirli Böcek Nedir? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Kelimelerin Gücü ve Anlatıların Dönüştürücü Etkisi Edebiyat, kelimelerin gücüyle insan ruhuna dokunan bir sanat dalıdır. Bir hikayenin içinde kaybolduğumuzda, yazarın yarattığı dünyada zamanın ve mekanın sınırları silinir. Her kelime, okurun zihninde bir çağrışım yaratır, bir düşünceyi tetikler, duygulara şekil verir. Edebiyat, bazen doğanın karanlık yönlerini, bazen de insanın korkularını ve tutkularını ortaya koyarak insanı dönüştüren bir güç haline gelir. Zehirli bir böceğin tehlikesi, bir yazarın kaleminden çıktığında çok daha fazlasına dönüşebilir. Peki, gerçekten dünyadaki en zehirli böcek nedir? Ve bu böcek, edebiyatla nasıl ilişkilendirilebilir? Gözlemler, Karakterler ve Metinler: Zehrin Temsili Dünyanın…

3 Vitesle Dönüş Yapılır mı? Direksiyonun Geleceğine Dair Cesur Bir Beyin Fırtınası Merhaba! “3 vitesle dönüş yapılır mı?” sorusu, kulağa sadece bir sürüş tekniği tartışması gibi gelebilir. Ama ben bugün bunu, otomobil kültüründen şehir planlamasına, insan–makine etkileşiminden toplumsal dönüşüme uzanan geniş bir sahnenin giriş cümlesi olarak görmek istiyorum. Gelin, birlikte geleceği yoklayalım: Şanzımanlar elektroniğe, direksiyonlar algoritmalara, yollar da veriye bağlanırken “3. viteste dönmek” neye evrilecek? Bugünün Tartışması: Vites, Tork ve Güvenlik Klasik içten yanmalı araç kültüründe “3 vitesle dönüş yapılır mı?” sorusu; hız, tork, viraj yarıçapı ve yol tutuş üçgeninde teknik bir denge işidir. Ama bu denge, yalnızca motor freniyle…

İpek İplik Nasıl Olur? Duyarlılığın, Dayanıklılığın ve Toplumsal Dengenin İncelikli Bir Öyküsü Bazı konular, yalnızca bilimle değil; duyguyla, empatiyle ve toplumsal farkındalıkla da ele alınmalıdır. “İpek iplik nasıl olur?” sorusu ilk bakışta bir üretim ya da tekstil meselesi gibi görünür. Ama derinlere indiğimizde, bu soru bizi doğanın zarafetiyle, insan emeğiyle ve toplumun cinsiyet rollerine dair yansımalarla buluşturur. Bugün ipek ipliğin oluşum sürecini, hem biyolojik hem de toplumsal bir mercekten birlikte inceleyelim. Doğanın Sessiz Mühendisliği: İpeğin Bilimsel Oluşumu İpek, ipekböceğinin (Bombyx mori) larva döneminde ürettiği doğal bir proteindir. Böcek, kendini korumak için kozasını örerken “fibroin” ve “serisin” adı verilen iki proteini…

Merhaba: farklı açılardan bakmayı seven biri olarak seninle bu konuyu derinlemesine incelemek istiyorum — çünkü “Zirve Holding sahibi kimdir, nerelidir?” sorusu basit bir kimlik tespiti olmaktan çok daha fazlasını barındırıyor: medya, güç, aidiyet ve algı dünyasıyla iç içe bir hikâye. Özetle: Zirve Holding’in sahibi ve arkasındaki güç, Ömer Faruk Kalyoncu’dur; Kalyon Grubu’nun bir parçası. Kalyon ailesi ise aslen Doğu Anadolu / Doğu Karadeniz bağlamlarına uzanan kökenlerden geliyor. Ancak “nereli” sorusu sadece fizikî doğum yerinden çok, kültürel aidiyet ve sosyo-politik bağlantılarla anlam kazanıyor. Zirve Holding’in ortaya çıkışı, medya dünyasında kimlik değiştirme, el değiştirmeler ve şirket devretmeleriyle dolu; bu hikâyeyi hem küresel…

Hıdırellez Nedir, Kimler Kutlar? Ekonomik Perspektiften Bir İnceleme Giriş: Kaynaklar, Seçimler ve Sonuçlar Ekonomistlerin dünyasında, sınırlı kaynaklar ve sonsuz istekler arasındaki dengeyi kurmak, en temel meselelerden biridir. Toplumlar, her an seçim yapmak zorunda kalır; bu seçimler, hem bireylerin refahını hem de toplumun genel ekonomik yapısını etkiler. Her karar, bir fırsat maliyeti yaratır ve bu maliyetlerin hesaplanması, ekonomik büyüme ile ilgili stratejilerde önemli bir rol oynar. Ancak, sadece günlük tüketimle ilgili seçimler değil, kültürel ve toplumsal etkinlikler de ekonomik dengeleri etkileyebilir. Bu yazıda, Türkiye’nin önemli geleneksel bayramlarından biri olan Hıdırellez’in ekonomi perspektifinden nasıl değerlendirilebileceğini inceleyeceğiz. Hıdırellez, hem bireysel düzeyde hem de…

Hidrojeoloji Mühendisliği Nedir, Ne İş Yapar? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Güç, Toplumsal Düzen ve Hidrojeoloji Mühendisliği Bir siyaset bilimci olarak, toplumların yapısını anlamaya çalışırken sıkça şu soruyu sorarım: “Güç kimde, ve bu güç hangi araçlarla sürdürülüyor?” Toplumsal düzenin, insan ilişkilerinin ve ekonomik sistemlerin altında yatan temel sorulardan biridir bu. Peki, su kaynakları ve yer altı sularının yönetimi gibi temel meseleler söz konusu olduğunda, gücün yapısı nasıl değişir? Hidrojeoloji mühendisliği, yalnızca bilimsel bir alan değil, aynı zamanda iktidar ilişkilerini şekillendiren bir disiplindir. Yer altı suyu ve su yönetimi, günümüzde sadece çevresel bir konu olmanın ötesine geçmiştir; aynı zamanda toplumsal, siyasal…

Hicri Takvime Göre 1453 Hangi Yıldır? Edebiyat Perspektifinden Bir Yılın Anlamı Kelimelerin Gücü ve Anlatıların Dönüştürücü Etkisi: Edebiyatçıların Gözünden Zamanın İzleri Bir edebiyatçı için zaman sadece sayılarla ölçülen bir aralık değildir. Zaman, anlatının derinliğine inildiğinde, her bir an, her bir yıl bir hikaye sunar. Kelimeler, her biri bir çağrışıma, bir geçmişe ve bir geleceğe açılan kapıdır. Tıpkı bir romanın, şiirin ya da dramın içinde yer alan olaylar gibi, yıllar da birer anlatı unsuru, birer iz bırakıcıdır. Ve her bir tarih, kendi içinde farklı anlamlar taşır. Hicri takvime göre 1453 yılı, yalnızca bir yıl olmanın ötesinde, bir dönüm noktasıdır. Ancak edebiyatçılar…